Hareket Eden Kayalar

“Sonra bunun arkasından yine kalbleriniz katılaştı, şimdi de taş gibi, ya da taştan da beter hale geldi. Çünkü taşlardan öylesi var ki; içinden nehirler kaynıyor, yine öylesi var ki, çatlıyor da bağrından sular fışkırıyor, öylesi de var ki, Allah korkusundan yerlerde yuvarlanıyor… Ve sizin neler yaptığınızdan Allah gafil değildir”. (Bakara Suresi-74)Kaliforniya’nın güneydoğusunda bulunan Ölü Vadi dünya üzerindeki çözülemeyen birkaç gizemden birini barındırıyor. Kurumuş bir tuz gölü üzerinde koca düzlükte küçük tepecikler gibi duran kayalar kendi kendilerine! kayarak hareket ediyorlar yada şu ana kadar anlaşılamayan bir etki kayaların kaymasına neden oluyor. Bilim adamlarının araştırmaları sonucunda bu olayla ilgili birkaç tahmin yürütülmüş ama hala bir sır olarak kalmaya devam ediyor.

Hareket eden kayaların ağırlığı bazen 300 kiloyu geçebiliyor ki bu bile insanı şaşırtabiliyor. Gözlemler kayaların hareketini doğruluyor ama hangi etkiden dolayı olduğu hala bilinmiyor.

Bu olayın nedenleriyle ilgili bilim adamları 4 tahmin yürütmüş:

1- Uzunluğu 4 kilometre, genişliği 2 kilometre olan kurumuş tuz gölünde yüzey silt ve kilden oluşuyor. İklim ise bölgede kurak. Yağmur yılda sadece 5 cm civarında yağıyor. Yağmur yüzeyi kaygan hale getiriyor ve kayalar bu yüzey üzerinde kayıyor. Bana saçma geldi çünkü 300 kiloluk bir kayayı sel olsa yerinden kaldıramaz.

2- En favori cevaplardan biri rüzgarla hareket ettikleri. Yörede esen rüzgar güneybatıdan kuzeydoğuya doğru esiyor. Birçok kayan kayanın yönüde bu doğrultuda. Yağmur yağdığında zemin ıslakken, sert rüzgar kayaları yavaş yavaş hareket ettiriyor deniyor.

3- Hayvanlar veya insanlar tarafından hareket ettirildikleri. Çölün ortasında her sabah erkenden kalkıp “bugünkü hedefim kayaları 1 metre sürüklemek” gibi kimsenin bir misyon yüklenecek olduğunu sanmıyorum.

4- Buz yardımıyla hareket ediyorlar. Bazı yıllarda gölün tabanı ince bir buz tabakasıyla kaplanıyor. Kuvvetli rüzgar buz tabakasını kayalarla birlikte hareket ettiriyor. Bu sav fazla tutarlı bulunmuyor çünkü hareket eden buz tabakası yüzeyde bir iz bırakması gerekirken bu izlere yüzeyde rastlanmıyor.

Burada en favori açıklama kayaların rüzgarla hareket ettiği. Bana kalırsa bu bile tutarlı bir tahmin değil. Kayaların rüzgarla bir çalı gibi sürüklenmesi bana pek mantıklı gelmiyor. Bu haberi ilk okuduğumda rahmetli Barış Manço’nun programı aklıma geldi. Programın bir bölümünde sürücüsüz bir arabayı tepenin en alçak noktasında çalışmadan boş viteste bırakıp tepenin en yüksek noktasına kadar arabanın kendi kendine çıkmasını seyretmiştim. Bu olayın o zamanlar insanın görüş açısıyla ilgili olduğu, aslında arabanın yüksek noktadan alçak noktaya indiğini açıkladılar. Sanki burada da aynı mantık varmış gibi geldi bana, ne dersiniz?

-Kaynaklar-
geology.com